Soorten stoma's

Een stoma is een stukje dikke of dunne darm dat door een kunstmatige opening in je buik naar buiten komt. Artsen leggen een stoma aan als de ontlasting of urine je lichaam niet meer via de natuurlijke weg kan verlaten. Een stoma kan tijdelijk zijn, maar ook permanent. De drie bekendste stoma’s zijn: een colostoma (dikke darmstoma), een ileostoma (dunne darmstoma) en een urostoma (urinestoma). Wat is het verschil tussen deze stoma’s? En waarom krijg je eigenlijk een stoma?

Waarom krijg je een stoma?
Sommige mensen kunnen hun ontlasting of urine niet op de gebruikelijke manier kwijtraken. Toch moet die ontlasting en urine ergens naartoe. In zo’n geval krijg je een stoma.

Een arts plaatst de stoma in het ziekenhuis. Bij problemen met ontlasting krijg je een darmstoma, bij een aandoening aan de blaas een urinestoma. Darmproblemen kunnen ontstaan door een ontsteking, een tumor, een algemeen slechte darmfunctie, een chronische darmontsteking, een ongeval of een aangeboren afwijking. Een urinestoma krijg je aangemeten bij onder andere blaaskanker, incontinentie en het pijnlijke blaassyndroom.

Ontlasting en urine met een stoma
Als je een stoma krijgt, gaat je ontlasting of urine niet meer via de anus of plasbuis naar buiten, maar via de stoma. Er zit geen kringspier op de stoma. De ontlasting of urine kan dus zo naar buiten lopen. Een stomazakje, dat op je huid wordt aangebracht, vangt de ontlasting of urine op. Soms is de stoma tijdelijk aangelegd. Bijvoorbeeld om de darm na een darmoperatie de tijd te geven om te herstellen. Een stoma is rood van kleur en bestaat uit slijmvlies. Het voelt aan als de binnenkant van je wang. Omdat een stoma geen zenuwen bevat, voel je er niets van.

Dit zijn de drie bekendste stoma’s:

Colostoma: dikke darmstoma
Een colostoma noemen we ook wel een dikke darmstoma. Een colostoma is namelijk een stukje dikke darm dat via een kunstmatige opening in je buik naar buitenkomt. Je krijgt een colostoma wanneer een deel van jouw dikke darm is weggehaald en artsen geen nieuwe verbinding met de anus of overgebleven darm kunnen maken. Artsen kunnen de colostoma op verschillende delen van de darm aanleggen. Ligt de stoma laag, doordat alleen de endeldarm is verwijderd: dan blijft de ontlasting vrij dik. Hoe hoger de stoma is aangebracht, hoe dunner de ontlasting.

Ileostoma: dunne darmstoma
Een ileostoma is een stukje dunne darm dat via een kunstmatige opening in je buik naar buitenkomt. Een ileostoma krijg je bijvoorbeeld als je dikke darm niet functioneert, om de dikke darm te laten herstellen na een operatie óf als de dikke darm in z’n geheel is verwijderd. Artsen kunnen - net als bij een colostoma - de ileostoma op verschillende delen van de dunne darm aanleggen. Meestal is dit op het laatste stuk van de dunne darm. Er zijn twee operatietechnieken om de stoma aan te leggen. In het ziekenhuis overleg je samen met de arts wat voor jou de beste optie is.

Urostoma: ook wel urinestoma of Brickerstoma
Een urostoma noemen we ook wel een urinestoma of Brickerstoma. Artsen maken een urostoma met het laatste stukje (ongeveer 15 cm) van je dunne darm. De ene kant van dit stukje darm verbinden ze met de twee urineleiders. De andere kant halen artsen via een opening in je buik naar buiten. Daar maken ze dit stukje vast aan je huid. Je blaas wordt verwijderd. Een darm maakt samentrekkende bewegingen. Dat doet een urostoma ook nog steeds. De urine kan op die manier naar buiten gaan. Waar artsen de urostoma aanleggen, hangt af van de vorm en plooien in je buik, je werk, je kleding en je figuur. Een urostoma kan via drie verschillende operatietechnieken worden aangelegd. Met de uroloog bespreek je jouw voorkeur.

Ben je benieuwd hoe een stoma precies werkt? Lees dan het artikel: Hoe werkt een stoma? Met een stoma kun je goed leven. Lees bijvoorbeeld het verhaal van Ruben (30), die nu een aantal jaar een ileostoma heeft. Hij deelt zijn ervaringen. Ook zijn er handige kledingtips voor als je een stoma hebt.